یاری امام زمان علیه السلام با عمل

لازمه‌ی شکر عملی نعمت امام علیه السلام، یاری ایشان با عمل است. هر کس در هر موقعیتی، باید برای یاری امامش بکوشد و با عمل خود در حفظ و نگهداری و اداء حقوق این نعمت بزرگ تلاش کند و از همه‌ی امکانات و توانایی های خود در این زمینه بهره گیرد. تا از این طریق به وظیفه‌ی «نصرت» به «ید» – که بالاترین درجه ی یاری اهل بیت علیهم السلام است – نائل شود و مشمول دعاهای خیر امام عصر علیه السلام قرار گیرد.

«ید» به معنای «دست»، وسیله‌ی اعمال قدرت در انسان است و به هر کاری که انسان با هر یک از اعضاء و جوارحش انجام می دهد، اطلاق کارِ «یدی» می شود. مثلاً وقتی گفته می شود: «هر کاری از دستت بر می آید، انجام بده».  منظور از دست فقط یک عضو خاصّ بدن نیست، بلکه هر امکانِ عملی که در اختیار انسان قرار دارد و می تواند انجام دهد، مورد نظر می باشد.

پس عبارت «ناصرنا بِیَده» به کسی گفته می شود که با عمل خویش اهل بیت علیهم السلام را یاری نماید که شامل هر گونه عملی در جهت یاری ایشان می شود. بنابراین می توان گفت از جهتی مهم ترین شکل یاری امام علیه السلام این است که انسان در خلق و خوی و رفتارهای فردی و اجتماعی، هر چه بیش تر به رنگ ائمّه علیهم السلام درآید و بتواند با عمل خویش به تبلیغ دین و یاری امام زمان علیه السلام بپردازد.

تبلیغِ عملی دین

تبلیغ صحیح برای امام زمان علیه السلام تنها به وسیله ی زبان و قلم – مانند درس دادن و نوشتن – عملی نمی شود، بلکه هر عملی که به نحوی حضرت را به دیگران شناسانده و نزد آن ها محبوب سازد، تبلیغ دین و یاری امام عصر علیه السلام محسوب می شود.

اگر کسی بخواهد فقط به وسیله ی سخن و قلم تبلیغ کند – در حالی که عملش تصدیق کننده‌ی کلامش نباشد – غالباً اثر منفی دارد. لذا در مسأله‌ی تبلیغ دین، عمل، اثر بخش تر و مهم تر از سخن است و دیگران آن گونه که رفتار شخص را مبنا قرار می دهند، به گفتارهایش توجه نمی کنند.

امام صادق علیه السلام توصیه فرموده اند: « کُونُوا دُعاهً لِلنّاسِ بِالخَیرِ بِغَیرِ السِنَتِکُم لِیَرَوا مِنکُمُ الاِجتِهادَ وَ الصِّدقَ وَ الوَرَعَ[۱]»

مردم را بدون (بهره گیری از) زبانهایتان دعوت به خوبی ها کنید، تا از شما کوشش (در امر دین) و صداقت و ورع ببینند.

اگر انسان همزمان با تبلیغ زبانی، با انجام اعمال پسندیده، دیگران را به دینداری دعوت کند، مسلماً در جذب افراد به سمت دین، موفّق تر خواهد بود؛ چراکه مردم، عموماً نحوه‌ی عملکرد مبلّغان دینی را بیشتر از سخنانشان مورد توجه قرار می دهند.

کسانی که از اعتقادات صحیح برخوردار هستند و به اهل بیت علیهم السلام ارادت دارند، اگر مرتکب اعمالی شوند که مورد رضایت پروردگار نیست، در حقیقت موجبات سرزنش موالیان خویش را فراهم کرده اند.

امام صادق علیه السلام تأکید فرموده اند: « اِیّاکُم اَن تَعمَلُوا عَمَلاً نُعَیِّرُ بِهِ فَاِنَّ وَلَدَ السَّوءِ یُعَیِّرُ والِدُهُ ِبعَلَمِهِ[۲]»

مبادا عملی انجام دهید که ما به آن سرزنش شویم، زیرا فرزند خطاکار با عملش باعث سرزنش پدر خود می شود.

اگر از فرزندی عمل نادرستی سر بزند، پدرش مورد نکوهش قرار می گیرد، و دیگران به ولی او ایراد می گیرند که چرا او را درست تربیت نکرده است. ائمّه علیهم السلام خود را به شیعیان خویش بسیار نزدیک می دانند و بسان پدر دلسوز، عملکردِ فرزندانشان را مورد توجه قرار می دهند، به طوری که اگر شیعیان مرتکب اعمال خطا شوند، از عمل آن ها بسیار می رنجند، اشتباهات دوستان خود را سبب ننگ و عار خویش می شمارند، و از آن ها توقّع دارند که رفتارشان به گونه ای باشد که امام علیه السلام به آن ها افتخار کند.

امام صادق علیه السلام فرموده اند:

«یا مَعشَر الشِّیعَهِ إنَّکم قَد نُسِبتُم إلَینا کونُوا لَنا زَیناً وَ لا تَکونُوا عَلَینا شَیناً»[۳]

ای مردم شیعه! شما منسوب به ما هستید. زینت ما باشید و مایه ی ننگ ما نباشید.

رعایت برخی از مسائل اخلاقی، بر دیگران، اثر به سزایی می نهد. مثلاً خوب همسایه داری کردن، پیوند با بستگان و رسیدگی به آن ها، راست بودن در گفتار و کردار و امانتدار بودن، عملاً تبلیغ تشیع و یاری امام زمان علیه السلام به حساب می آید. حتی نسبت به غیر شیعیان رعایت آدابی همچون شرکت در تشییع جنازه هایشان و عیادت از بیماران آن ها، باعث می شود که به تشیع علاقه مند شوند.

به طور کلّی شیعیان باید در عمل چنان سنجیده رفتار کنند که باعث خوش نامی ولی نعمت خود شوند، نه این که مردم با دیدن رفتار آن ها، از دین، زده شوند و نسبت به خدای تعالی و امام عصر علیه السلام در آن ها بدبینی به وجود آید. لذا باید در برخورد با دیگران، آداب معاشرت را رعایت کنند و با توجه کردن به مسائل اخلاقی و انسانی دل های آن ها را به سوی دین و امام زمانشان متمایل سازند.

کلمات کلیدی: یاری امام با عمل، تبلیغ عملی دین، زینت امام، شکر عملی، نعمت امام

برگرفته از کتاب: یاری آفتاب دکتر محمد بنی هاشمی

[۱] . بحارالانوار، ج۷۱، ص۷، ح۸

[۲] . بحارالانوار، ج۷۵، ص ۴۳۱، ح۸

[۳] . بحارالانوار، ج۷۵، ص۴۳۱،ح۹۱٫