امام علیه السلام در فرهنگ تشیع، جایگاه ویژه و منحصر به فردی دارد که با احدی غیر از خود، قابل قیاس نیست. به سبب همین ویژگی ممتاز، احکام خاصی پیدا می کند، از جمله این که یاری امام علیه السلام یاری خدای متعال است.
بدین ترتیب یاری رساندن ما به خدا و امام علیه السلام به انجام وظیفه در قبال ایشان برمیگردد و فایده آن نیز، به خود یاری کننده باز میگردد، نه به خدا و امام. به تعبیر دیگر، یاری کردن امام علیه السلام در حقیقت، ادای شکر نعمت ایشان است و هر مرتبه از شکرگزاری، یک قِسم یاری آن حضرت محسوب می گردد. بنابراین، یاری امام عصر علیه السلام با قلب، در حقیقت شکرگزاری قلبی نسبت به نعمت ایشان است. هم چنین یاری حضرت با زبان، مصداق شکر زبانی نعمت امام علیه السلام و یاری کردن ایشان در عمل، نیز به تحقق یافتن شکر عملی در قبال آن حضرت میباشد.
یاری امام، یاری خداوند
اولین قدم در بحث از یاری کردن امام علیه السلام توجه به این حقیقت است که یاری ایشان در واقع یاری خداوند متعال می باشد. این مطلب از قرآن کریم به روشنی قابل استفاده است:
« یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا کُونوا أَنصَارَ اللَّهِ کَمَا قَالَ عِیسَی ابنُ مَریَمَ لِلحَوَارِیِّینَ مَن أَنصَارِی إِلَی اللَّهِ قَالَ الحَوَارِیُّونَ نَحنُ أَنصَارُ اللَّهِ[۱]»؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! یاوران خداوند باشید همان گونه که عیسی بن مریم علیه السلام به یاران برگزیده (خود) گفت: چه کسانی یاران من بسوی خدا هستند؟ آن یاران پاک گفتند: ما یاوران خداوند هستیم.
در این آیهی شریفه یاران حضرت عیسی علیه السلام یاران خدا نامیده شدهاند. حواریون، یاران پاک و برگزیدهای بودند که وقتی به یاری حضرت عیسی علیه السلام رفتند، در واقع به یاری خداوند شتافتند.
بر همین منوال، شیعیان ائمّه علیه السلام، حواریون آنها دانسته شدهاند. از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند: «اِنّ حَوارِیَّ عیسی کانوا شیعتَه و اِنّ شیعتَنا حَوارِیُّونا و ما کانَ حواریُّ عیسی بأطوَعَ له من حَوارِیَّنا لنا[۲]»؛ همانا یاران خاصّ عیسی علیه السلام شیعیان او بودند و شیعیان ما یاران خاص ما هستند و یاران عیسی علیه السلام نسبت به او مطیع تر از یاران ما نسبت به ما نبودند. بنا براین، یاری کردن ائمّه علیهم السلام یاری کردن خداوند متعال است.
امّا مگر خداوند نیاز به یاری مخلوقات خود دارد؟ اگر او از غیر خود بی نیاز می باشد، یاری کردن او چه معنایی دارد؟
