شرایط رسیدن به ایمان کامل

و هر کس دوست دارد خدا ایمانش را کامل گرداند تا این‏که مومن حقیقیِ حقیقی گردد پس باید تقوای خدا را با همان شرایطی که خدا برای مومنان قرار داد کرده، در پیش گیرد زیرا به همراه ولایت خودش و ولایت رسولش صلی ‏الله ‏علیه‏‏ و‏ آله‏ و‏ سلم و ولایت امامان مومنین علیهم ‏السلام بر پا کردن نماز و پرداخت زکات و دادن وام بدون سود در راه خدا و دوری از کار‏های زشت – چه در عیان باشد و چه در نهان- را بر آن‏ها شرط کرده ‏است و چیزی از محرمات خدا نیست مگر این که تفسیر شده و در عموم گفتار خدا که فرمود: «از فواحش عیان و نهان اجتناب کنید» آمده است پس هر کس میان خود و خدا به درگاه الهی مخلصانه، دین داری کند و به خود اجازه ندهد دستوری از این دستورات¹ را ترک کند چنین کسی نزد خداوند در زمره ‏ی حزب پیروز او خواهد بود و از مومنان حقیقی به شمار رود.

ایمان کامل در پرتو حبّ به امامان معصوم علیهم ‏السلام

همان طور که در فراز سی‏ ام این نامه متذکر شدیم، پیامبر اسلام صلی ‏الله‏ علیه‏‏ و‏آله‏ و‏ سلم در خصوص شرایط حصول ایمان کامل، چنین فرمودند:

... آگاه باشید هر کس با محبّت آل محمد صلی ‏الله ‏علیه‏‏ و آله ‏و‏ سلم از دنیا برود مومن و با ایمان کامل از دنیا رفته ‏است ...²

هم‏چنین یحیی بن زکریای انصاری نقل می‏ کند که حضرت امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کس دوست دارد ایمان کامل داشته ‏باشد بگوید: نظر من در همه چیزها، نظر آل محمّد است، در آن‏چه نهان و در آن‏چه عیان فرموده‏ اند و درآن‏چه آگاه شده ‏ام و در آن‏چه خبر ندارم.³

و در روایتی دیگر، پیامبر اسلام صلی ‏الله‏ علیه‏‏ و‏آله‏ و ‏سلم خطاب به حضرت امیرالمومنین علیه‏ السلام چنین فرمودند: ای ابوالحسن! نمونه تو در امت من به مانند سوره «قُل هُوَ اللهُ اَحَد»  است که هر کس آن را یک ‏بار بخواند یک سوم قرآن را خوانده و هر کس آن را دو بار بخواند دوسوم قرآن را و هر کس سه بار بخواند یک ختم قرآن را خوانده ‏است، پس هر کس تو را به زبانش دوست دارد یک سوم ایمان را دارد و هر کس به زبان و دلش دوستت دارد دو ثلث ایمان را دارد و هر کس با زبان و دلِ خود دوستت دارد و با دست هم تو را یاری دهد، ایمان کامل دارد. ای علی! سوگند به آن‏که مرا به حق فرستاده، اگر همه مردم زمین دوستت داشته باشد چنان که همه اهل آسمان [دوستت دارند] خدا کسی را به دوزخ عذاب نکند و من هر روز سه بار سوره « قُل هُوَ اللهُ اَحَد » را می‏ خوانم...⁴

هم‏چنین از حضرت امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه ‏السلام منقول است که پیامبر اسلام صلی ‏الله‏ علیه‏‏ و ‏آله‏ و‏ سلم در حدیثی ضمن بر شمردن فواید دوست داستن امامان معصوم علیهم ‏السلام امر به حب و دوستی نسبت به یکایک آن بزرگواران علیهم ‏السلام فرموده و در پایان می ‏فرمایند:

... وهر که مایل است خدا را با ایمان کامل و اسلام نیکو ملاقات کند، باید حجت ابن الحسن امام منتطر علیه‏ السلام را دوست بدارد....⁵.

ایمان کامل

بدون شک ایمان کامل، عبارت از اطاعت تامّ خدا و رسول خدا صلی ‏الله‏ علیه‏‏ و ‏آله‏ و‏ سلم و ائمه طاهرین علیهم‏ السلام است و هر مقدار که دوستی ایشان در دل بیشتر ظاهر شود، آثار اطاعت و انقیاد، ظاهرتر و نمایان‏تر می‏ شود و به میزان تقصیر و کوتاهی در اطاعت خدا و رسول خدا صلی ‏الله‏ علیه‏‏ و ‏آله‏ و‏ سلم و ائمه طاهرین علیهم ‏السلام ، در ایمان نقص و قصور راه می‌یابد.⁶

پی نوشت: 

1- منظور شروطی می‏ باشد که خداوند شرط فرموده ‏است.

2- سید بن طاووس، اَلطَّرائِفُ فُی مَعرِفَهِ مَذَاهِب الطَّوائِف، جلد 1، صفحات 159 تا 160، بخش «فِیما أَمرالنَبی صلی ‏الله‏ علیه‏ و آله ‏و سلم مِن مَحَبه اهل بیته علیهم‏ السلام »، حدیث 248، به نقل از تفسیر کشاف، زمخشری، جلد3، صفحه 467 و بحارالانوار، جلد 23، صفحه 233.

3- شیخ حُرّ عاملی، الایقاظ مِنَ الهَجعَه بالبُرهانِ عَلَی الرَّجعَه،صفحه 7،قسمت الاولی فی وجوب التسلیم لما ورد عنهم علیه م‏السلام.

4- آداب و سنن( ترجمه جلد 73 بحار الانوار، علامه مجلسی، باب سی‏ و نهم، فضیلت طهارت هنگام خوابیدن، صفحه 115.

5- بخش امامت (ترجمه جلد 23 تا 27 بحارالانوار، علامه مجلسی )، ترجمه موسی خسروی، جلد 5، بخش چهارم، ثواب دوست داشتن و یاری ولایت ائمه که امان از آتش جهنم است، صفحه 87.

6- سید علاءالدین محمد گلستانه اصفهانی، منهج الیقین، صفحه 432، با اندکی تغییر.