شبهه:
اگر خدا بی نیاز است پس چرا انسان ها را برای عبادت خودش آفریده: (وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ)؟
پاسخ:
در پاسخ به این سوال باید بگوئیم قطعا خدا بی نیاز است و همان طور که در قرآن فرموده «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلّا لِیَعْبُدُونِ» «من جنّ و انس را نیافریدم جز براى اینکه مرا پرستش کنند.» (سوره ذاریات،آیه ۵۶) در آیات بسیار دیگری هم فرموده است که به عبادت خلق نیازی ندارد و کفر ورزیدن و عبادت نکردن به خداوند ضرری نمی زند:
«إِنْ تَکْفُرُوا فَإِنَّ اللهَ غَنِیٌّ عَنْکُمْ» «اگر ناسپاسى کنید، خداوند از شما بىنیاز است.» (سوره زمر،آیه ۷)
«وَ مَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللهَ غَنِیٌّ عَنِ الْعالَمینَ» «و هرکس کفر ورزد خداوند از همهی جهانیان، بىنیاز است.» (سوره آل عمران،آیه ۹۷)
«وَ مَنْ شَکَرَ فَإِنَّما یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَ مَنْ کَفَرَ فَإِنَّ رَبِّی غَنِیٌ کَرِیمٌ» «و هرکس شکرکند، به نفع خود شکر مىکند؛ و هرکس کفران نماید [به خودش زیان رسانده] چراکه پروردگار من، بىنیاز و بخشنده است» (سوره نمل، آیه ۴۰)
«وَ إِنْ تَکْفُرُوا فَإِنَّ لِلهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ کانَ اللهُ غَنِیًّا حَمیداً» «و اگر کافر شوید، [به خدا زیانى نمىرسد]؛ زیرا آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است براى خداست؛ و خداوند، بىنیاز و ستوده است.» (سوره نساء،آیه ۱۳۱)
با این توضیحات این سوال مطرح است که چرا خداوند که نیازی به عبادت مخلوقش ندارد، آنها را آفریده است؟
در جواب این سوال باید بگوییم که اولا چون انسان موجودی نیازمند است تمام دنیا را هم از همین دریچه می نگرد و درباره آن قضاوت می کند. گمان او بر این است که اگر خداوند نیز فعلی را انجام می دهد مانند او برای رفع نیاز یا حل مشکلی برای خود بوده است. و برایش قابل درک نیست که کسی در این دنیا باشد و به چیزی نیاز نداشته باشد و در عین حال کاری را انجام دهد.
ثانیا قبل از خلقت انسان ملائکه به بهترین شکل ممکن خدا را عبادت می کردند. و دلیلی برای آفرینش انسان برای این منظور نبود. از طرفی ، هم در قرآن و هم مشاهدات عینی به ما این مطلب را می رساند که اکثر مردم از عبادت خدا سر باز می زنند پس اگر بگوئیم خداوند انسان را برای عبادت خود آفریده و به آن نیاز هم داشته ، نه هدف خدا محقق شده است و نه نیاز او برطرف شده.
«قَلیلاً ما تَشْکُرُونَ» «ولى اندکى سپاس مى گزارید» (سوره ملک،آیه ۲۳)
«قَلیلاً ما تُؤْمِنُونَ» « امّا کمتر ایمان مىآورید!» (سوره حاقه،آیه ۴۱)
«قَلیلاً ما تَذَکَّرُونَ» «امّا کمتر متذکّر مىشوید.» (سوره حاقه،آیه ۴۲)
«وَ لَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یُؤْمِنُونَ» «هرچند بیشتر مردم ایمان نمىآورند.» (سوره رعد، آیه ۱)
«وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَشْکُرُونَ» «ولى بیشتر مردم، شکر [او را] به جا نمىآورند.» (سوره بقره،آیه ۲۴۳)
و به طور کلی از هر زاویه ای که به مسئله عبادت انسان نگاه کنیم هیچ دلیل معقول و قابل دفاعی برای اثبات این مطلب نمی یابیم که خدا ما را برای عبادت خودش آفریده باشد و به آن نیازی داشته باشد. پس بهتر آن است که به جای ابراز نظرهای خام و نسنجیده وظیفه خود را به عنوان یک بنده واقعی انجام داده و در هیچ بحثی از جمله بحث ویژگی های الهی خود را با خدا مقایسه نکنیم و او را مانند خود نیازمند ندانیم.