« وَ إِذِ ابْتَلي إِبْراهيمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمينَ» [۱] و یاد کنید هنگامی که ابراهیم را پروردگارش به اموری دشوار و سخت آزمایش کرد، پس او همه را به طور کامل به انجام رسانید پروردگارش به خاطر شایستگی ولیاقت او فرمود: من تو را برای همه مردم پیشوا و امام قرار دادم. ابراهیم گفت: و از دودمانم نیز پیشوایانی برگزین. پروردگار فرمود: پیمان من که امامت و پیشوایی است به ستمکاران نمی رسد. روایت ۱: مفضل بن عمر گوید از حضرت صادق علیه السلام پرسیدم منظور خدا از اینکه فرموده: وَ إِذِ ابْتَلی إِبْراهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ چیست؟ حضرت فرمودند: همان کلماتی است که آدم از پروردگارش یاد گرفت و توبه کرد و توبه اش پذیرفته شد، و آن این است که گفت: پروردگارا! از تو می پرسم به حق محمّد، علی، فاطمه، حسن و حسین، که توبه مرا بپذیری، خدا توبه اش را قبول کرد، همانا او توّاب و رحیم است. عرض کردم: ای پسر رسول خدا! معنی گفته خدای عزوجل چیست که فرمود: فَأَتَمَّهُنَّ؟ حضرت فرمودند: یعنی تمام کرد ایشان را تا قائم علیه السلام به عدد دوازده امام، حضرت علی و امام حسن و امام حسین:، که نُه امام از نسل حسین علیه السلام هستند.[۲] روایت ۲: امام صادق (علیه السلام) از مفضّل‌بن‌عمر نقل شده از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: عهدی که در این آیه ذکر شده، منصب امامت است که به ظالمین نمی‌رسد؟ حضرت علیه السلام پرسید: ای مفضّل! از کجا دانستی که ظالم به امامت نمی‌رسد»؟ عرض کرد: «آقا! مرا به چیزی که طاقت آن ندارم امتحان نفرمایید زیرا آنچه تاکنون آموخته‌ام از علم شما بوده و از فضیلتی که خدا به شما عطا فرموده، استفاده کرده‌ام». حضرت فرمود: «ای مفضّل! راست گفتی؛ اگر به نعمت خداوند که به تو روزی نموده اعتراف نمی‌کردی، چنین نبودی. آیا می‌دانی کدام آیات قرآن است که کافر را ظالم دانسته است»؟ عرض کرد: آری این آیه است: الْکافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ[۳] … کسی که کافر و فاسق و ظالم باشد، خدا او را پیشوای مردم قرار نمی‌دهد». حضرت (علیه السلام) فرمود: احسنت ای مفضّل! رجعت ما را از کجا دانستی؟ شیعیان مقصّر ما می‌گویند: معنی رجعت این است که خداوند سلطنت دنیا را به ما برمی‌گرداند و آن را برای مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ما قرار می‌دهد. وای بر آن شیعیان! کی سلطنت از ما گرفته‌شده که بخواهد به ما برگردد!؟ [همواره خدا فقط ما را به این منصب گمارده] مفضّل گفت: به خدا سلطنتی که از جانب خدا به شما داده شده، از شما سلب نگردیده و سلب نخواهدشد؛ زیرا آن سلطنت، سلطنت نبوّت، پیغمبری، جانشینی پیغمبر و منصب امامت است.[۴] امام باقر علیه السلام در ضمن روایتی که دربارۀ رجعت آمده فرموده‌اند: «مومنان برمی گردند تا عزیز شوند و چشمان آنان روشن گردد و تبهکاران برمی گردند تا خداوند آنها را خوار کند. منبع: کلید واژه آیات مهدوی در قرآن کریم سید محمد جعفر روضاتی کلمات کلیدی: امامت و پیشوایی، توبه حضرت آدم، امتحان حضرت ابراهیم پی نوشت [۱] . بقره،۱۲۴ [۲] . تفسیر الصافی، ج ۱، ص ۱۸۶ / تفسیر کنز الدقائق، ج ۲، ص ۱۳۵ / تفسیر نور الثقلین، ج ۱، ص ۱۲۰ / کمال الدین، ج ۲ ص ۳۵۸ [۳] . بقره، ۲۵۴ [۴] . تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۵۲؛ بحار الأنوار، ج۵۳، ص۲۴
