برای اینکه بیشتر به نقش امام زمان (علیه السلام) در رابطه با رزق و روزی خود پی ببریم باید بدانیم که رزق، معنای عامّی دارد و منحصر به غذای جسم نیست؛ بلکه شامل غذای روح نیز می شود. و نیز منحصر به غذا که عامل رشد جسم است نمی باشد؛ بلکه مراد، هر چیزی است که نعمت محسوب شده و خیر و برکت آن به ما برسد.
بنابراین ولایت امیرالمؤمنین و اولاد طاهرینش (علیهم السلام)، و خدمت و یاری ایشان و دوستارانشان، گریه کردن بر مصیبت ایشان، شرکت در مجالس سُرور و عزای آنان، توجّه و اُنس به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، دعا کردن برای وجود مقدّسشان، توفیق بر عبادت و بندگی، عافیت، فکر سالم، فرزند صالح، همسر ایده آل، پدر و مادر مهربان، استاد دلسوز، رفیق خوب، موقعیت اجتماعی، علم و دانش، آبرو و شخصیت، اخلاق نیکو، احترام به والدین، و دیگر مواردی که با کمی تأمّل می شود آنها را ذکر نمود، همگی جزء رزق و روزی ما می باشند.
پس رزق منحصر به غذاهای رنگارنگ، میوه های مختلف، لباس های گوناگون، خانه، ماشین و سایر امکانات رفاهی نمی باشد؛ بنابراین وقتی سخن از رزق به میان می آید نباید گمان کنیم که منظور چیزهایی است که شکم را سیر کرده و بدن را می پوشاند.
حال می گوئیم که این رزقی که – از لحاظ کمّیّت و کیفیّت – برای اشخاص مختلف متفاوت است و در اعصار مختلف شکلهای مختلفی به خود می گیرد:
اوّلاً: همگی به خاطر وجود امام زمان (علیه السلام) خلق شده[۱]و به یُمن و برکت وجود آن حضرت به موجودات عالم عطا می گردد.[۲]
ثانیاً: همهﯼ آنها ملک ایشان بوده و تحت تصرّف آن حضرت می باشد؛ بنابراین صاحب اختیار آنها – در عصر ما به اذن الهی – کسی نیست جز امام زمان (علیه السلام).[۳]
ثالثاً: هدف از خلقت این ارزاق، این بوده است که اینها وسیله ای باشند در جهت شناخت، توجّه، ارتباط و در نهایت اطاعت از امام عصر (علیه السلام)، که مساوی است با شناخت، توجّه، ارتباط و اطاعت از پروردگار عالم.[۴]
رابعاً: مَلَک مأمور رزق؛ یعنی جناب میکائیل و سایر ملائکه ای که زیر نظر این فرشتهﯼ عظیم الشأن مشغول انجام وظیفه هستند، از امام عصر خویش دستور گرفته و طبق اوامر آن حضرت عمل می کنند.[۵]
خامساً: هیچ مخلوقی از ارتباط رزق و روزی خویش با آن حضرت محروم نیست، چرا که امام عصر (علیه السلام) فقط امام بر ما انسان ها نیستند؛ بلکه همانطور که سابقاً گفتیم همهﯼ مخلوقات عالم، امام زمان دارند.
بنابراین میوه ای که تناول می کنیم، درختی که این میوه را داده است، آبی که درخت از آن آبیاری شده است، خورشیدی که بر آن تابیده است و اکسیژنی که مصرف نموده است، بارانی که باریده است، دریاهایی که باران به آن ریخته است، زمینی که دریاها بر آن مستقرّند، آسمانهایی که بر زمین محیط اند، کرسیی که بر آسمانها احاطه دارد و عرشی که فوق همهﯼ اینهاست،[۶] با تمامی موجوداتی که در آن زندگی می کنند، همگی امام دارند، و امام آنها کسی نیست جز حجّت بن الحسن العسکری (روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء)[۷]، و هر شیئی که در عالم، امام دارد، حرکت، وجود، خاصیّت و اثر او بی اذن امام و حجّت خدا امری است غیر ممکن.
چگونه چنین نباشد و حال اینکه بر همگی آنها ملائکه ای مأمورند که بی اذن امام خویش، قدم از قدم برنداشته و کاری را انجام نمی دهند.[۸]
آری! بر تک تک قطرات باران، برگ های درختان و… ملائکهﯼ الهی مأمورند[۹] و همهﯼ آنها جز در جهت خواست و ارادهﯼ امام خویش حرکتی نمی کنند.
بنابراین رزق من – که احتیاج دائمی به آن دارم و شامل عمر کوتاهم نیز می شود – ارتباطی عمیق و پیوسته با امام زمان من دارد، و چقدر جای تأسّف است که من با همهﯼ نیاز و احتیاجی که به آن حضرت دارم، نتوانسته ام آنطور که شایسته است خدمتی به آن امام مهربان تر از مادر، صمیمی تر از پدر و دلسوز تر از من به خودم، بنمایم! [۱۰]
منبع: کتاب: نقش امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف در زندگی من/ محمدمهدی محقق فرید.
کلمات کلیدی: واسطه رزق، معنای رزق، اراده امام، اطاعت از امام، رزق و روزی
[۱].امام باقر (علیه السلام) فرمودند: اگر ما نبودیم خداوند آسمان و زمین و بهشت و جهنّم و خورشید و ماه و جنّ و انس را خلق نمی کرد. (عیون المعجزات: ص:۶۹)
[۲]. امام باقر (علیه السلام) فرمودند: به خاطر ما اهل بیت رحمت نازل می شود. (بصائر الدّرجات: ص:۸۲ ح: ۱۰)
[۳]. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: دنیا وآنچه در آن است از آنِ خدای (تبارک و تعالی) و رسول گرامیش و ما اهل بیت می باشد. (کافی: ج: ۱ ص:۴۰۸ ح: ۲)
[۴]. امام رضا (علیه السلام) فرمودند: هرکس اهل بیت را بشناسد خدا را شناخته است، و هرکس جاهل به ایشان باشد خدا را نشناخته است. (کافی: ج: ۴ ص:۵۷۸ ح:۲)
[۵]. امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند: هیچ مَلَکی نیست که خداوند او را برای اجرای فرمانی به زمین ارسال نماید مگر اینکه ابتدا نزد امام رفته و آن امر را به ایشان عرضه می دارد و به درستی که محلّ رفت و آمد ملائکهﯼ الهی به سوی صاحب این امر است. (بصائر الدّرجات: ص:۱۱۵ ح: ۲۲)
[۶]. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: آسمانهای هفتگانه نسبت به کرسی همانند حلقه ای کوچک در بیابانی وسیع می باشند، و امّا عظمت و بزرگی عرش نسبت به کرسی همانند عظمت و بزرگی آن بیابان نسبت به حلقه است. (معانی الاَخبار: ص:۵۲۳ ح: ۱۳)
[۷]. امام سجّاد (علیه السلام) فرمودند: ما اهل بیت حجّت های خداوند بر عالمیان هستیم. (روضه الواعظین: ص:۱۹۹)
[۸]. میر المؤمنین (علیه السلام) فرمودند: من حجّت خدا بر اهل آسمانها و زمین هستم، و هیچ مَلَکی در آسمان بدون اذن من قدمی از قدم بر نمی دارد. (مشارق انوار الیقین: ص:۳۴۳)
[۹]. امیر المؤمنین (علیه السلام) فرمودند: هیچ قطره بارانی نمی بارد مگر اینکه مَلَکی همراه آن است و آن قطره را در جای تعیین شده فرود می آورد. (علل الشرائع: ج: ۲ ص:۴۶۳)
[۱۰]. امام رضا (علیه السلام) فرمودند: همانا امام نسبت به شیعیان خویش از پدران و مادران دلسوزتر است. (خصال: ص:۵۲۷ ح: ۱)