مبادا به یکدیگر ستم کنید، زیرا ستمگری خوی مردمان شایسته نیست و مسلماَ هر کس ستم کند خداوند ستمش را به خود او برگرداند و یاری خدا با آن کسی که بر او ستم شده، قرین گردد و هر که را خدا یاری کند، پیروز گردد و از جانب خدا ظفر یابد .
روایاتی چند در مذمت ظلم و ستم کردن
امیرالمومنین حضرت علی ابن ابی طالب علیه السلام در این باره چنین میفرمایند: هر کس از قصاص بترسد، از ستم به مردم دست بردارد۱.
هم چنین حضرت امام صادق علیه السلام در مذمت و نکوهش کلاهبرداری مالی چنین میفرمایند: هر کس مال برادر خود را به ستم بخورد و به او برنگرداند، در روز رستاخیز، پاره ای از آتش را خورده است.۲
نتیجهی ظلم و ستم کردن
از نتایج و عقوبت های ظلم و ستم کردن به دیگران این است که خداوند همان ستم را، توسط شخص دیگری برستمکننده یا فرزند او یا فرزندِ فرزند پس از او روا دارد. این مطلب را حضرت امام صادق علیه السلام در ضمن حدیثی چنین بیان میفرمایند:۳ هرکس نسبت به دیگری مرتکب ظلمی شود ، خداوند عزّوجلّ کسی را بگمارد که مانند همان ستم را دربارهی او یا دربارهی فرزندش و یا فرزند فرزندش پس از او انجام دهد.۴
نتیجهی نیکی کردن
در قسمتی از سوره مبارکهی کهف ۵ گزارشی از حضرت خضر و حضرت موسی علی نبینا و آله و علیهما السلام آمده که حضرت خضر علی نبینا وآله و علیه السلام اتفاقات مهمی را در مسیری که با حضرت موسی علی نبینا وآله و علیه السلام میرفتند به انجام رساندند. یکی از آن اتفاقات مهم این بود که حضرت خضر علی نبینا وآله و علیه السلام دیواری را که تقریبا مخروبه بود، تعمیر نمودند و این کار به خاطر آن بود که زیر آن دیوار گنجی برای دو طفل یتیمی که پدر صالح داشتند، نهفته بود و به همین دلیل حضرت خضر علی نبینا وآله و علیه السلام دیوار را بر پا نمودند تا گنج برای آن دو طفل یتیم پنهان بماند و خداوند خواست تا آن که اطفال به حدّ رشد خود برسند تا به لطف خداوند، خودشان گنج را استخراج کنند.
در کتاب المحاسن برقی از حضرت امام صادق علیه السلام چنین روایت شده است: هنگامی که حضرت خضر علی نبینا وآله و علیه السلام دیوار را برپا نمودند، خداوند به حضرت موسی علی نبینا وآله و علیه السلام اینگونه وحی فرمود : من جزای تلاش و کوشش [آثار] پدران را در فرزندان نیز مستدام می دارم .اگر نیکی کرده باشند، جزای خیر و اگر پلیدی [کار زشت] کرده باشند، پلیدی [زشتی] را در فرزندانشان ادامه خواهم داد. به حریم عفت مسلمانی اگر تجاوز کنید، به حریمتان تجاوز خواهد شد. کسی که به فراش مسلمانی خیانت کند، به فراش او خیانت خواهد شد. آن گونه که با دیگران رفتار کنید با شما رفتار خواهد شد.۶
در راستای روایت قبل به این حدیث توجه فرمایید: منصور دوانیقی از خلفای جبار عباسی، حضرت امام صادق علیه السلام را بسیار مورد آزار و اذیت قرار میداد، روزی منصور شخصی را محضر حضرت امام صادق علیه السلام فرستاد و حضرت را به نزد خود احضار نمود. حضرت امام صادق علیه السلام همانطور که میخواستند نزد منصور بروند، دست به سوی آسمان بلند کرده و فرمودند: خداوندا! به درستی که تو حفظ کردی آن دو پسر را به نیکی پدر و مادر ایشان، پس مرا حفظ کن به نیکی پدرانم محمد و علی و حسن و حسین و علی بن حسین و محمد بن علی علیهم السلام. خداوندا! من به وسیلهی تو دفع میکنم آنچه را در سینهی اوست [یعنی قصد بدی که او دارد] و پناه میبرم به تو از بدی او.۷
نمونهای جالب از نیکیکردن
در حدیثی بسیار زیبا از حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه السلام نقل شده که آن حضرت علیه السلام فرمودند: در بنی اسرائیل چند سال متوالی خشکسالی سختی پدید آمد. زنی لقمه نانی به دهان برد تا بخورد فقیری فریاد زد که من گرسنهام. آن زن با خود اندیشید که در این زمان (زمان قحطی و گرسنگی) بهتر است لقمه را به این سائل به تصدّق دهم و آن لقمه را از دهان بیرون آورد و به سائل داد و این پیرزن، پسری خردسال داشت که به صحرا رفته بود تا هیمه آورد، گرگی آمد و او را ربود. غوغایی شد و آن زن به دنبال گرگ میدوید تا کودک را باز ستاند. خداوند تبارک و تعالی جبرئیل را فرستاد و آن کودک را از دهان گرگ بیرون کشید و به مادرش داد و جبرئیل به او گفت: آیا راضی شدی؟ این لقمه به جای آن لقمه[که صدقه دادی].۸
مولا جان!یا صاحب الزمان!
در این زمان غیبت و قحطیِ اعتقادات و معارف حقّه که گرگهای متعدد با طرح و اشاعهی شبهات، فوج فوج بر اعتقاداتِ دینی ما و فرزندان ما حملهور شده اند، بر ماست که با خدمتگزاری بیشتر به ساحت مقدّستان از طریق اشاعهی محبتتان در قلوب مومنین و احیای امرتان و هم چنین زدودن غبار شبهات گوناگون از ایتام آل محمد صلی الله علیه و آله و سلّم ، ساعی و کوشا باشیم و بیش از پیش مورد لطف و عنایت خاصّه تان قرار گیریم و به دست توانایی شما، از طوفانِ بلایای عصر غیبت مصون و محفوظ بمانیم. (ان شاءالله تعالی)
پی نوشت
۱- شیخ کلینی ، اصول کافی، ترجمه محمد باقرکمره ای، جلد۴، باب ظلم و ستمکاری صفحه ۱۶، حدیث ۶٫
۲- همان، صفحه ۱۹، حدیث ۱۵٫
۳- در این قسمت از فرازهای سخنرانی جناب آقای دکتر علیرضا هزار، ایام فاطمیّه علیها السلام ، دراصفهان با بررسی منابع مربوطه استفاده شده است .
۴- شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ترجمه و شرح از علی اکبر غفاری، قسمت کیفر کسی که ظلم کند، صفحه۶۲۲ تا۶۲۳،حدیث۷ و قریب به این مضمون نیز در اصول کافی، شیخ کلینی، ترجمه محمد باقرکمره ای، جلد ۴، باب ظلم وستمکاری، صفحه ۱۷، حدیث ۱۳، و وسائل الشیعه، شیخ حرعاملی، جلد۱۶، صفحه ۵۰ و سفینه البحار، شیخ عباس قمی، جلد۵ ، صفحه ۳۷۸ آمده است.
۵- کهف، ۷۰ تا۸۲٫
۶- احمد بن محمد برقی، المحاسن، جلد ۱ قسمت عقاب الزانی، صفحه۱۰۷٫
۷- شیخ کلینی ،اصول کافی، ترجمه محمد باقرکمره ای، جلد۲، بابُ الدُّعَاءِ للکَربِ وَ الهَمَّ والحزنِ وَ الخَوفِ، صفحات۵۶۲ تا ۵۶۳ ، حدیث۲۲٫
۸- شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال،ترجمه و شرح از علی اکبر غفاری، قسمت ثواب صدقه دادن ، صفحه ۳۱۲ ، حدیث ۶ .
