(غیبت) یکی از مراحل حساس زندگی فرد غائب است. بنابراین لازم است مسئله غیبت برای پیروان کسی که در غیبت به سر می برد به درستی تبیین شود تا آنها، وظیفه خود را به نیکویی تشخیص دهند و مطابق آن عمل کنند و در این قسمت به دنبال اثبات اصل پیشگویی غیبت حضرت موسی و امام زمان علیهم السلام هستیم.
الف: پیشگویی غیبت حضرت موسی علیه السلام
حضرت موسی علیه السلام به عنوان منجی بنی اسرائیل از ظلم فرعونیان معرفی شده بود. بنابراین، سرنوشت او برای بنی اسرائیل بسیار مهم تلقی می شد. در همین جهت، برخی از مراحل زندگی او، برای بنی اسرائیل پیشگویی شده بود. از آن جا که غیبت در زندگی حضرت موسی علیه السلام یکی از مراحل حساس زندگی دوران زندگی آن حضرت بود؛ ایجاب می کرد که اولا، آن دوران برای بنی اسرائیل پیش بینی شود؛ ثانیا، وظایف آنها در دوران غیبت مشخص باشد تا آنجا به گمراهی دچار نشوند.
بر اساس مطالب مذکور، چنین نتیجه می گیریم که غیبت موسی علیه السلام برای بنی اسرائیل ترسیم شده بود.
در اینجا به حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه و آله اشاره می کنیم:« وقتی وفات یوسف علیه السلام فرا رسید، پیروان و و خاندان خود را جمع کرد…سپس به آن ها گفت: سختی شدیدی به آنها خواهد رسید که در آن مردانشان را بکشند و شکم زنان باردارشان را پاره کنند و کودکانشان را سر ببرند! تا آنگاه که خداوند حق را در قائم که از فرزندان لاوی بن یعقوب است ظاهر سازد…سپس صفات او را برشمرد…و غیبت و شدت بر بنی اسرائیل واقع شد.آن ها مدت چهارصد سال منتظر قیام قائم بودند تا آن که ولادت او را بشارت دادند و علامات ظهورش را مشاهده کردند…»[۱].
طبق این حدیث، مراحل زتدگی حضرت موسی علیه السلام مانند تولد، نشانه های ظهور و اصل ظهور برای بنی اسرائیل پیش گویی شده بود. از طرف دیگر، غیبت موسوی هم یکی ازمراحل مهم زندگی حضرت موسی علیه السلام محسوب می شود. لذا به نظر می رسید آن نیز برای بنی اسرائیل پیش بینی شده بود.
ب: پیشگویی غیبت امام مهدی علیه السلام
امام زمان علیه السلام تکمیل کننده نهضت انبیا هستند؛ از این رو در مورد تمام برهه های زندگی آن حضرت، از ائمه اطهار احادیثی به دست ما رسیده است. غیبت حضرت نیز یکی از مواردی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام آن را برای ما پیش گویی کرده اند. این پیش گویی ها، ابتدا از سوی خود رسول اکرم صلی الله علیه و آله است که در این مورد فرمودند: «الْمَهْدِيُّ مِنْ وُلْدِي اِسْمُهُ اِسْمِي وَ كُنْيَتُهُ كُنْيَتِي أَشْبَهُ اَلنَّاسِ بِي خَلْقاً وَ خُلْقاً تَكُونُ بِهِ غَيْبَةٌ وَ حَيْرَةٌ تَضِلُّ فِيهَا اَلْأُمَمُ ثُمَّ يُقْبِلُ كَالشِّهَابِ اَلثَّاقِبِ يَمْلَؤُهَا عَدْلاً وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً» مهدی از فرزندان من است؛ اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است. از نظر خلق و خلق شبیه ترین مردم به من است.برای او غیبت و حیرتی است که امت ها در آن گمراه شوند.سپس مانند شهاب ثاقب پیش آید و زمین راپر از عدل و داد نماید؛ همان گونه که پر از ظلم و جور شده باشد.»[۲].
این حدیث بیان کننده شباهت حضرت به رسول خدا صلی الله علیه و آله از جهت و خلق و خوی است و این که امام عصر علیه السلام دارای غیبتی خواهد بود که مردم به سبب طولانی بودن ایام غیبت،به شک دچار خواهند شد. این قسمت حدیث متضمن پیشگویی غیبت حضرت است ودر مرحله آخر، ظهور ایشان را بشارت می دهد.
[۱]. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، باب ۶، ح۱
[۲]. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، باب ۲۵، ح۱