زندگی بایاد امام زمان عجل الله از جنبه تربیتی بسیار بسیار سازنده است و خیرات و برکات زیادی از این طریق به شخص منتظرمی رسد یاد امام و توجه دایمی به ایشان باعث می شود که انسان در همه صحنه های زندگیش مطابق با خواسته ایشان عمل کند و حرکات و سکناتش را با پسند ایشان تنظیم نماید؛ شاهد دانستن ایشان در همه امور – چه کارهای پنهان و چه آشکار – سبب می شود که منتظر فرج ، دست از پا خطا نکنند و همواره مسیری را پیش بگیرد که به جلب رضای خاطر امامش اطمینان حاصل کند.

حفظ دین برای این شخص مهمتر از هر مسئله دیگری است و حاضر نیست به هیچ قیمتی وبرای رسیدن به هیچ لذتی از کسب خوشنودی امامش صرف نظر کند چون می داند که اهل تقوا محبوب مولایش هستند. در تهذیب نفس خویش از رذائل اخلاقی و مفاسد روحی می کوشد و نمی تواند خود را در وضعیتی ببیند که اگر مولایش ظهور نمود از دیدن روی ایشان احساس خجالت کند. لذا خود را همواره به گونه ای می سازد که در اولین نگاه لبخند خوشنودی مولا را به روی خود امید داشته باشد .اینجاست که پرداختن به تهذیب نفس و شناخت راههای آن برای منتظر فرج اهمیت ویژه ای پیدا می کند . ما در این خصوص بر سه محور اساسی تربیت روحی که نقش مهمی در سازندگی انسان دارد اشاره می کنیم .

۱-رعایت تقوا  و ورع ، اهتمام به واجبات و پرهیز ازمحرمات : اولین و پایه ترین شرط سازندگی خود ، عمل به واجبات دینی و اهتمام داشتن نسبت به انجام آنهاست .مومن منتظر نمی تواند ببیند که واجبی از او فوت می شود و می داند که محبوب ترین کارها نزد خداوند عمل به فرائض است. البته مقید شدن به انجام واجبات سختی دارد و مطابق طبع حیوانی و راحت طلب نفس انسان نیست ولی منتظر واقعی بر این امر صبر پیشه می کند و خود را برخلاف امیال نفسانی به انجام آنها مقید می سازد.

در کنار عمل به واجبات و هم عرض با آن ، پرهیز و دوری از محرمات الهی است. منتظر امام زمان علیه السلام به دنبال راهی است که او را به ایشان هر چه بیشتر نزدیک سازد تا هنگام استقبال از مولایش جزء دوستان و عزیزان ایشان قرار بگیرد. بر طبق احادیث تقرب به امام عصر عجل الله تعالی فرجه جز از طریق تقرب به خداوند نیست و بهترین راه تقرب به پروردگار حریم گرفتن نسبت به محرمات است که از آن به ورع تعبیر می شود.

ورع ،کمالی است که در انسان زمینه ی پرهیز و حتی فرار از گناهان را فراهم می کند به طوری که از نزدیک شدن به آن وحشت دارد و از ترس اینکه مبادا به حرام بیفتد به حد و مرز آن نزدیک هم نمی شود. به همین جهت در ترجمه آن تعبیر حریم گرفتن را به کار بردیم.

اگر تقوا و ورع نباشد هیچ امیدی به اعمال خوب آدمی نیست چون همه آن ها در معرض تباهی و از دست رفتن است.

امام صادق علیه السلام می فرمایند: بدانید قسم به خدا هر آینه اعمال آنها از پارچه های نازک کتانی سفید رنگ سفید تر بود اما چون در معرض حرام قرار می گرفتند از آن نمی گذشتند.

اگر تقوا نباشد هیچ امیدی به پذیرفته شدن اعمال خوب هم نیست و بی تقوایی همه خوبی ها را نابود می سازد. تقوا سبب می شود که هنگام پیش آمدن معصیت ، یاد خدا در مومن متقی زنده گردد و همین یاد است که او را از انجام گناه باز می دارد.

هرچه تقوا کم تر باشد غفلت از یاد خداوند بیشتر است و همین غفلت زمینه انجام معاصی را فراهم می سازد. پس ذکر الله نقش اساسی و محوری در ترک گناه و فرار از نافرمانی ها دارد و با توجه به اینکه فرمودند : هرکس ما را یاد کند از جانب خداست. می توان فهمید یاد اهل بیت علیهم السلام از یاد خداوند جدا نیست و همان اثری که بر یاد کردن خداوند مترتب است بر یاد امام عصر علیه السلام نیز بار می شود. بنابراین زندگی یک انسان منتظر همواره با یاد محبوبش می گذرد و لذا نمی تواند همراه با بی تقوایی و آلوده شدن به گناهان باشد. هرقدر انتظار مومن شدیدتر باشد بیشتر به یاد مولای خویش است وهرچه یاد بیشتری از ایشان کند کمتر دست و دلش به سوی گناه متمایل می شود.